| dc.description.abstract | Det er i hovudsak nytte tre ulike metodar der ein fyrst har eit litteratursøk og teoridel som gjer greie for eksisterande forsking innafor tema i tillegg til å gje oversyn over ulike begrep som vert nytta. Deretter kjem resultatdelen der ein gjennomgår Vinje kommune som case med ei faktabasert innleiing før ein vidare går inn på konkret kvantitativ analyse av bustadmarknaden. Med dette som bakgrunn er det gjennomført djubdeintervju med ein del sentrale aktørar og både lokale og offentlege representantar som har gjett god innsikt og forståing rundt dei respektive problemstillingane.
I utgangspunktet vert Vinje kommune rekna som ein mindre-, usikker- og stagnerande marknad (Nygaard, Karlstad, Lie, Kommunal- og, & Norut Alta, 2010). Stort sett fekk ein stadfesta at det meste ein kunne forvente ut i frå teorien også stemte i praksis. Men det var nokre område der resultata frå analyse og intervju ikkje harmonerte med forskinga.
Noko av hovudkonklusjonen til dagens utfordringar ser ut til å vera eldre einslege som sit igjen aleine i eldre einebustader utan ressursar og krefter til å realisere ynskja om eit enklare liv nærare sentrum i ny bustad. Fleire unge som ynskjer å etablere seg kunne gjerne tenkt seg desse bustadene men dei vert då blokkert og heile flyttekjeda stoppar opp. Eit tiltak kan difor vera fleire sentrale bustader til ein overkommeleg pris tilpassa eldre og einslege som kan løyse floka og gje ei rekke positive ringverknader.
Dei som lukkas best i den lokale bustadmarknaden, er unge eldre som har relativt god økonomi og nedbetalte tidlegare bustadlån. Desse ynskjer seg ofte ein enklare kvardag med sentral leilighet. Av grupper som har større utfordringar er det mange eldre einslege som sit på einebustad med låg verdi og ikkje har råd til å kjøpe nytt. Her slår også eldrebølga inn med full tyngde slik at denne gruppa berre vil auke. Flyktningar og innvandrarar får ofte litt starthjelp frå kommunen men etter kvart kan det vera utfordrande å koma seg over på den private bustadmarknaden på eigen hand. Dette gjeld også andre sosialt trengande, minstepensjonistar og einslege fyrstegongskjøparar. På same måte er det her vanskelegare for einslege enn familiar som etter nokre år med arbeid og nettverksbygging ofte klarer å realisere bustadkjøpet.
Av anbefalte tiltak tar ein utgangspunkt i barrierane og korleis desse konkret kan løysast. Viktigaste her, er betre kartlegging og samkøyring av dei som kan vurdere å både kjøpe og selje for så å koma fram til gode felles løysingar. Kommunen kan spela ei sentral positiv rolle for å fasilitere og kanskje også vurdere oppmjuking av bustadplikta for utvalde område. Andre aktørar som kan medverke er meklarar og bank som kan dekke eit stort informasjonsbehov i tillegg til nye rydde- og flyttetenester som kan gjera prosessen enklare for eldre. Avslutningsvis må sjølvsagt private utviklerar på banen og tilpasse prosjekta til lokale forhold og lange salssyklusar og noko høgare risiko. Men med rette lokasjonar og tilnærming, bør det absolutt vera liv laga for fleire vellukka prosjekt i tida framover som vil kunne betre på den lokale bustadmarknaden og medverke til at fleire innbyggarar innafor alle grupper kjem eit eller fleire steg nærare sin bustaddraum. | nb_NO |
