Bloodstream infection at Levanger Hospital, Mid-Norway, 2002-2013: Incidence, mortality, antimicrobial resistance, antibiotic treatment, and impact of statin prophylaxis

Abstract

Blodbaneinfeksjon ved Sykehuset Levanger 2002-2013 Ved infeksjonar på ulike stader i kroppen (til dømes i lunger, urinvegar gallevegar osb) kan bakteriar, og stundom gjærsopp, koma over i blodbanen, formeira seg der og spreiast til alle delar av kroppen. Slik oppstår ein blodbaneinfeksjon. Mikroorganismar kan også koma direkte inn i blodbanen, til dømes gjennom kanylar eller kateter som går inn i blodårer. Diagnosen blodbaneinfeksjon vert stilt ved at vi påviser bakteriar eller gjærsopp i blodprøve (blodkultur). I perioden 2002-2013 vart det registrert 1995 episodar av blodbaneinfeksjon ved Sykehuset Levanger. Den totale insidensen av blodbaneinfeksjon (episodar pr. 100.000 person-år) auka frå 205 i 2002-2007 til 223 i 2008-2013. Insidensen av blodbaneinfeksjon auka mest hos pasientar som hadde helseteneste-assosiert blodbaneinfeksjon, d.v.s. dei som hadde mykje kontakt med helsetenesta, til dømes pasientar som fekk cellegiftbehandling, dialyse eller som budde på sjukeheim. Insidensen av blodbaneinfeksjon var høgast hos eldre menn. Dei tre vanlegaste mikrobane som gav opphav til blodbaneinfeksjon var Escherichia coli (34,4%), Streptococcus pneumoniae (11,3%) og Staphylococcus aureus (10,9%). Mindre enn 5% av mikrobane vi fann i blodkulturar frå pasientar med blodbaneinfeksjon, var resistente mot den antibiotikakombinasjonen som vert tilrådd av norske helsestyresmakter til behandling av sepsis av ukjent årsak (penicillin pluss gentamicin, med tillegg av metronidazol dersom anaerob infeksjon er mistenkt). Førekomsten av resistente mikrobar var lågare enn det som vert rapportert frå dei fleste andre land. Men i dei siste åra av studieperioden fann vi ein liten auke av E. coli som produserte breispektra beta-laktamase (ESBL). Antibiotikaresistens er eit aukande problem rundt om i verda, men også i vårt land. Skal vi greie å redusere førekomsten av antibiotikaresistens, må vi bruke mindre antibiotika. Å finne andre tiltak som kan førebyggje blodbaneinfeksjon og død som fylgje av blodbaneinfeksjon vil derfor bli viktig framover. Vi undersøkte om det å overleve blodbaneinfeksjon kunne ha samanheng med om pasientane brukte statin, ein type medisin som reduserer kolesterol i blodet, men som også har betennelsesdempande effekt. Det viste seg at blant pasientane som hadde blodbaneinfeksjon med Gram-negativ bakterie, var prosentdel som døydde 50% lågare blant dei som brukte eit statin samanlikna med dei som ikkje brukte statin. Blant dei som hadde blodbaneinfeksjon med Gram-positiv bakterie, var det derimot ingen skilnad mellom dei som brukte statin og dei som ikkje brukte statin.